САМАЕ ВАЖНАЕ

MARA пасярод пустыні. Беларусы ўпершыню рыхтуюць свой лягер на фэстывалі Burning Man, расказваем падрабязнасьці

Каманда беларусаў з 35 чалавек абяцае прадставіць Беларусь на адным з самых вядомых у сьвеце фэстываляў альтэрнатыўнай сучаснай культуры. Гэты фэстываль штогод праходзіць на захадзе ЗША, сёлета ён пачнецца ў другой палове жніўня. Пагаварылі з адным з арганізатараў беларускага лягеру на ім.

Вынікі тыдня з Валерам Карбалевічам. Лукашэнка зьезьдзіў у Пэкін, каб Коля папрактыкаваўся ў кітайскай

Палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч падводзіць вынікі асноўных падзей гэтага тыдня.

Падзеі тыдня: Лукашэнка просіць у Сі абароны ад Пуціна? Беларускі кантэкст «Павуціны». Чаго хацеў кіраўнік РПЦ

Якія сапраўдныя мэты візыту кіраўніка Расейскай праваслаўнай царквы патрыярха Кірыла ў Беларусь? Навошта Лукашэнка езьдзіў у Пэкін? Беларускі кантэкст і расейскі адказ на ўкраінскую апэрацыю «Павуціна».

«Шыкоўная і ўнікальная». Расказваем пра мапу ВКЛ, арыгінал якой нядаўна выкупілі беларусы

«Не зажыў шнар на сэрцы ад палітычных пературбацый і гвалту турэмшчыкаў». Родныя і сябры пра Аляксандра Класкоўскага-малодшага

4 чэрвеня 2025 году ня стала 46-гадовага былога палітвязьня Аляксандра Класкоўскага-малодшага. Апошнія паўтара года ён разам зь сям’ёй жыў у штаце Вашынгтон у ЗША.

У Сейме Літвы адкрылася выстава, прысьвечаная беларускаму палітвязьню Міколу Статкевічу. ФОТА

«У Беларусі царква больш уцягнутая ў падтрымку рэжыму Лукашэнкі, менш у падтрымку расейскай агрэсіі», — тэалягіня пра візыт патрыярха Кірыла

4 чэрвеня ў Беларусь прыехаў кіраўнік Расейскай праваслаўнай царквы патрыярх Кірыл, які бярэ ўдзел у сьвяткаваньні 900-годзьдзя з дня заснаваньня Спаса-Эўфрасіньнеўскага жаночага манастыра ў Полацку.

Фальшывая бясьпека. Настаўніца і псыхоляг расказваюць, чаму ў Беларусі расьце колькасьць дзіцячых сьмерцяў

У Беларусі сталі часьцей гінуць дзеці. Галоўная прычына — самагубствы. Настаўніца і псыхоляг тлумачаць, што можа быць прычынай і як гэта папярэдзіць.

Чаму Лукашэнка дагэтуль не правёў Усебеларускі народны сход і ня выступіў перад дэпутатамі? Адказвае Валер Карбалевіч

На паседжаньні прэзыдыюму Ўсебеларускага народнага сходу (УНС) 12 лютага было аб’яўлена, што ён мае прайсьці ў красавіку. Ужо надышоў чэрвень, а сходу няма. Імаверная прычына — вялікая няпэўнасьць Аляксандра Лукашэнкі ў многіх пытаньнях, якія патрабуюць адказу.

Доступ да онлайн-раскладу судоў вырашылі абмежаваць. Праваабаронца Судаленка назваў гэта «спробаю прыхаваць маштаб рэпрэсіяў»

Онлайн-сэрвіс раскладу судоў стане даступны з наступнага году, але толькі для ўладальнікаў асабістых кабінэтаў.

Люстрацыя для Качанавай, сілавіка ці дробнага чыноўніка? Выслухалі аргумэнты стваральнікаў канцэпцыі люстрацыі і яе крытыкаў

3 чэреня ў Офісе дэмакратычных сілаў у Таліне прэзэнтавалі распрацаваную Офісам Сьвятланы Ціханоўскай канцэпцыю «Люстрацыя для Беларусі». Паводле дакумэнту, у беларускай дзяржаве ў будучыні прапануецца правесьці люстрацыю праз самадэкляраваньне.

Экскаватарам па карчме. Як у Заслаўі рыхтуюцца да абласных Дажынак

У Заслаўі ўлады рыхтуюцца да абласных Дажынак — у запаведнай зоне масава зносяць будынкі, якія раней былі ў сьпісе гісторыка-культурных каштоўнасьцяў. Пагаварылі з экспэртам у ахове спадчыны пра тое, якія законы парушаныя і навошта гэта робіцца.

Што стаіць за заявай МЗС пра гатоўнасьць да дыялёгу з ЗША? Тлумачаць Мажэйка і Кавалеўскі

Заява афіцыйнага Менску пра дыялёг з ЗША — насуперак Маскве ці на яе загад? Чаму «вялікая зьдзелка» Трампа з Лукашэнкам не рэалізавалася? Абмен скасаваньня санкцыяў на вызваленьне палітвязьняў — гэта было б на карысьць ці на шкоду Беларусі?

Краіны Эўразьвязу ў чаканьні новых санкцыяў супраць Расеі. Што ў 18-м пакеце і чаму ён затрымліваецца

Калі ў мінулым месяцы Эўрапейская камісія пачала інфармаваць дзяржавы ЭЗ аб плянаваным ​​наступным пакеце санкцыяў супраць Расеі, 27 краін-чальцоў чакалі канкрэтных пісьмовых прапановаў. І ўсё яшчэ чакаюць.

Камандуючым сіламі NATO ў Эўропе можа стаць нашчадак беларускіх імігрантаў у ЗША

Новым Вярхоўным галоўнакамандуючым Аб’яднанымі ўзброенымі сіламі NATO ў Эўропе можа стаць генэрал-лейтэнант паветраных сілаў ЗША Алексус Грынкевіч (Alexus Grynkewich). Як высьветліла Свабода, ягоны прадзед прыехаў у ЗША на мяжы XIX і XX стагодзьдзяў зь Менску.

Караль Наўроцкі — гісторык-кансэрватар, які перамог на прэзыдэнцкіх выбарах у Польшчы, выкарыстоўваючы рэцэпты Трампа

Кансэрватыўны кандыдат Караль Наўроцкі, гісторык, які стварае імідж «крутога хлопца», адначасова дэманструючы падтрымку ад прэзыдэнта ЗША Дональда Трампа, зрабіў сур'ёзны выклік, перамогшы лібэральнага мэра Варшавы Рафала Тшаскоўскага на прэзыдэнцкіх выбарах у Польшчы 1 чэрвеня.

«Гэта філігранная праца», — прадстаўнік BelPol назваў беларускія прадпрыемствы, якія могуць стаць «законнымі цэлямі для Ўкраіны»

Прадстаўнік ініцыятывы былых беларускіх сілавікоў BelPol Уладзімер Жыгар камэнтуе для Свабоды, ці магчымыя ўкраінскія дронавыя атакі па расейскіх ваенных аб’ектах на тэрыторыі Беларусі, а таксама па беларускіх прадпрыемствах, якія працуюць на расейскую ваенную прамысловасьць.

«Украіна паказала ўсім, і найперш Лукашэнку як суагрэсару, што яна здольная наносіць такія ўдары», — украінскі палітоляг Магда

Украінскі палітоляг Яўген Магда камэнтуе Свабодзе, які сыгнал дасылае Аляксандру Лукашэнку ўкраінская апэрацыя па зьнішчэньні расейскіх вайсковых аб’ектаў, ці магчымыя падобныя атакі на расейскія вайсковыя абʼекты ў Беларусі.

«Не сумняваюся, што Лукашэнка даў каманду працаваць над наступным пакаленьнем дронаў», — палітоляг пра беларускі кантэкст «Павуціны»

«Украінская атака на расейскія аэрадромы стала шокам для Крамля, і несумненна, яна зьяўляецца пэўным шокам і для Беларусі таксама», — лічыць расейскі палітоляг Аляксандар Марозаў.

«Цяпер вайна дайшла і да нас»: расейцы, што жывуць далёка ад Украіны, — пра напады бесьпілётнікаў

Тры гады зь лішнім большая частка Расеі назірала за вайной, якую пачало поўнамаштабнае ўварваньне Крамля ва Ўкраіну, здалёк. Цяпер, як кажуць некаторыя, сьмелая атака Кіева ў глыбіні Расеі азначае, што вайна дайшла да іхнага парогу.

«З асаблівым цынізмам». Ліст Сяргея Дубаўца да менскага сябра пра шчасьлівае жыцьцё

Чым жывуць, пра што думаюць, чым пераймаюцца і на што спадзяюцца беларусы ў вымушанай эміграцыі. Пра гэта ў новым лісьце да свайго менскага сябра піша Сяргей Дубавец.

«Палітычная інтэрвэнцыя ў UNESCO». Чаму Берасьцейскую крэпасьць не далучаць да сьпісу сусьветнай спадчыны

Беларусь цяпер мае чатыры аб’екты, унесеныя ў сьпіс сусьветнай спадчыны UNESCO. Яшчэ шэсьць – у папярэднім сьпісе. Паразмаўлялі з экспэртам пра тое, ці ёсьць шанцы дадаць у асноўны сьпіс нешта яшчэ.

Гісторыя 21-гадовага «тэрарыста», невядомыя факты пра Сяргея Ціханоўскага, Багінская ў судзе — і на волі. Самае цікавае за тыдзень

Апошні вясновы тыдзень прынёс некалькі важных навінаў, а таксама тых, над якімі варта паразважаць. Прапануем паглядзець і пачытаць самыя цікавыя публікацыі Свабоды за мінулых сем дзён.

«Мамін абутак. Я дарос — і цяпер ён мой». Гісторыя Рамана, які выжыў падчас расейскага ўдару па Віньніцы, а ягоная мама загінула

14 ліпеня 2022 году а 10-й раніцы расейскае войска тройчы ўдарыла ракетамі па цэнтры Віньніцы. Там, у гарадзкой паліклініцы, якраз былі Раман з мамай Галінай. Раман выжыў цудам. Радыё Свабода апавядае ягоную гісторыю.

Другі тур выбараў прэзыдэнта Польшчы. Хто кандыдаты і якія ў іх шанцы?

1 чэрвеня адбудзецца другі тур прэзыдэнцкіх выбараў у Польшчы. Свабода пералічвае асноўныя моманты сытуацыі перад галасаваньнем.

Каму патрэбная рэанімацыя СССР? Аналіз Валера Карбалевіча

Апошнім часам у Расеі ўсё часьцей гучаць галасы ў падтрымку ідэі, што распад СССР адбыўся незаконна. Такія заявы робяцца афіцыйнымі ці паўафіцыйнымі асобамі. Яны намякаюць, што калі зроблена памылка, то, маўляў, патрэбен лягічны наступны ход, яе трэба выправіць.

Як кліматычная анамалія можа спарадзіць ланцужок катастрафічных наступстваў. Гісторыі незвычайнага надвор’я

Гісторыя клімату Беларусі — гэта ня толькі шэраг каляровых тэмпэратурных графікаў, але і жывая памяць. У народных успамінах, летапісах і хроніках захаваліся апісаньні кліматычных анамаліяў, што ламалі звыклы рытм жыцьця.

Дроны і байкеры ў чаканьні летняга наступу Расеі. Як Украіна зноў напружылася ў абароне. Аналіз Свабоды

Пасьля зімовага зацішша Расея паскарае тэмп апэрацыяў ва Ўкраіне. Украіна рыхтуецца да летняга расейскага наступу, неба запоўнена бесьпілётнікамі, а палі ўсыпаныя матацыкламі.

Дыктатура і БелАЭС. Як улады ў Беларусі шкодзяць людзям і прыродзе праз атамную станцыю

Дзе ў Беларусі могуць пабудаваць сховішча ядзерных адкідаў, чаму электраэнэргія пасьля пабудовы АЭС не патаньнела, пра што сьведчаць пэрыядычныя адключэньні станцыі і што рабілі грамадзкія арганізацыі — у матэрыяле Свабоды пра БелАЭС і дыктатуру.

«Я яшчэ мог сумнявацца ў сабе. Але калі Маша такое зрабіла!». Невядомыя факты пра Віктара Бабарыку расказвае яго адвакатка Натальля Мацкевіч

Адвакатка Натальля Мацкевіч абараняла апанэнтаў Лукашэнкі — тых, каго рэжым жорстка пакараў і асудзіў на вялізныя тэрміны: Сяргея Ціханоўскага, Віктара Бабарыку, Марфу Рабкову, Мікалая Дзядка. Яна бачыла тое, што ўлады хаваюць. Яе аповед — не эмоцыі, а факты.

Менск ня хоча пужаць суседзяў вучэньнямі? Вынікі тыдня з Карбалевічам

«Я буду называць гэта забойствам». Леанід Судаленка расказвае пра ціск спэцслужбаў Беларусі на ягоную маці

Пасьля візыту сілавікоў 87-гадовая маці экс-палітвязьня Леаніда Судаленкі тры дні правяла ў рэанімацыі Брагінскага шпіталя. Цяпер яе перавялі ў палату. Сам Судаленка лічыць ціск на маці помстай за ягоную праваабарончую дзейнасьць.

У абыход санкцыяў. «Белавія» рыхтуецца лятаць на самалётах Airbus

Вырабленыя ў Эўропе самалёты даставілі ў Беларусь праз гамбійскую фірму-«пракладку». Журналісты Беларускай службы Радыё Свабода і беларускага расьсьледніцкага праекту «Бюро Мэдыя» разабраліся, як дваццацігадовыя лайнэры апынуліся ў Менску насуперак санкцыям і што зь імі цяпер адбываецца

Вокладка «Vogue», 100-гадовае паліто і каханьне. Гісторыі пра Ніну Багінскую

Яна марыла стаць чэмпіёнкай у роварных гонках, але ў 19 гадоў трапіла ў страшную аварыю. Яе партрэты друкаваліся ў заходніх глянцавых часопісах. Сам Лукашэнка забараніў затрымліваць гэтую жанчыну, але сілавікі яго не паслухаліся. 30 траўня зноў пачынаюць судзіць Ніну Багінскую.

«У мяне свой прэзыдэнт, мая жонка прэзыдэнт». Невядомыя факты пра Сяргея Ціханоўскага расказвае яго адвакатка Натальля Мацкевіч

У гадавіну затрыманьня Сяргея Ціханоўскага яго адвакатка Натальля Мацкевіч у вялікім інтэрвію Свабодзе раскрывае невядомыя і неагучаныя раней факты пра сустрэчу палітвязьняў з Лукашэнкам у СІЗА і размову Ціханоўскага зь ім, пра стаўленьне Сяргея да ўчынку жонкі Сьвятланы, пра ўспрыманьне ім пратэсту

Заява Хрэніна — жэст добрай волі? З чым гэта зьвязана — аналіз Валера Карбалевіча

Міністар абароны Беларусі Віктар Хрэнін на сустрэчы міністраў абароны АДКБ у Бішкеку выступіў з гучнай заявай, якая, відавочна, мела на мэце выклікаць палітычны эфэкт.

Гонка 411. Як анархіст Сяргей Раманаў можа атрымаць найдаўжэйшы сярод беларускіх палітзьняволеных тэрмін

На гэты момант толькі двое беларускіх палітвязьняў маюць большы, чым у Раманава, тэрмін зьняволеньня. Праваабаронцы расказалі Свабодзе, чаму судовыя выракі ў Беларусі часта павялічваюцца ўжо пасьля прысуду.

Электрамабілі і адсутнасьць моладзі на вуліцах. Якою пабачыў Беларусь праваабаронца Андрэй Чапюк, які правёў за кратамі амаль 5 гадоў

У вялікай размове з Свабодай Андрэй расказвае пра валянтэрства ля турмы на Акрэсьціна, знаёмства з ГУБАЗіКам, закрыты суд, лаянку ад пракурора, правілы паводзінаў у калёніі, вызваленьне ў кайданках і новую Беларусь узору 2025-га.

Цяперашнія канфлікты ў апазыцыі ўжо мала каго цікавяць, — Шрайбман

Палітычны аналітык Арцём Шрайбман заяўляе, што галоўная праблема дэмакратычных сілаў не ў скандалах, а ў нерэлевантнасьці; разважае, чаму спэцслужбы актывізуюць дзейнасьць супраць апазыцыі за мяжой; ацэньвае апошнія кадравыя перастаноўкі ва ўладзе.

У Варшаве адкрылася выстава здымкаў беларускага добраахвотніка ва Ўкраіне Яўгена Жураўскага

Аўтар здымкаў — Яўген Жураўскі з пазыўным «Салам», ваяр палку Каліноўскага. Зь вясны 2023 году Яўген пачаў фатаграфаваць будні ваяроў на плёначны здымач.

Як улады рэагуюць на праблемы і імкнуцца гасіць грамадзкае незадаволеньне. Аналіз Валера Карбалевіча

Сацыяльныя праблемы, якія пэрыядычна ўзьнікаюць, прадукуюцца самімі ўладамі. Яны зьяўляюцца непазьбежным вынікам неэфэктыўнай сацыяльнай мадэлі, пабочнымі наступствамі рэпрэсіўнай палітыкі, адсутнасьці зваротнай сувязі з грамадзтвам. Гэта вядзе да таго, што ўлады непазьбежна падстаўляюцца.

Таемны запіс. Пасьля беларускай канфэрэнцыі ў Варшаве ўзьнік скандал вакол парушэньня правілаў бясьпекі

Падчас беларускай канфэрэнцыі ў Варшаве адзін з удзельнікаў спрабаваў весьці запіс абмеркаваньня ў малой групе, хоць іншыя былі супраць. Свабода пагаварыла з удзельнікамі гісторыі.

Што ў пляне Эўразьвязу на 150 мільярдаў эўра для ўмацаваньня абароны ад «пагрозаў з боку Расеі і Беларусі»

ЭЗ 27 траўня ўхваліў абарончую схему на 150 мільярдаў эўра, накіраваную на рост вайсковых выдаткаў, супольных закупак зброі і падтрымку Ўкраіны. Гэта адбываецца пры зьмяншэньні ўвагі ЗША да Эўропы і доўгатэрміновых пагрозах эўрапейскай бясьпецы ад Расеі і Беларусі.

Затрыманьні ў 2020-м, арышт у 2024-м, эміграцыя ў 2025-м. Гісторыя 21-гадовага беларускага «тэрарыста»

На свабоду з калёніі «Воўчыя норы» выйшаў 21-гадовы Аляксей Мазука, ягога асудзілі за допісы ў дваровым чаце, пакінутыя там у 16-гадовым узросьце. Свабода паразмаўляла зь ім.

Human Rights Watch заявіла пра эскаляцыю расейскіх нападаў на мірных жыхароў Украіны

Урады, якія вядуць перамовы з Расеяй, павінны настойваць на павазе да гуманітарнага права, кажуць праваабаронцы з Human Rights Watch.

Адсутнасьць сэнсу. Лекар і псыхолягі расказваюць, чаму былыя палітвязьні паміраюць пасьля вызваленьня

Канец рэсурсаў, страта сэнсу, брак мэдычнай дапамогі — лекар і псыхолягі пракамэнтавалі Свабодзе, чаму былыя палітвязьні могуць паміраць неўзабаве пасьля вызваленьня.

Дэфіцыт бульбы і цыбулі, «Арктычная брыгада» на парадзе ў Менску, размова з бацькамі загінулага добраахвотніка. Самае цікавае за тыдзень

Што здарылася на тыдні, што прыцягвала ўвагу, выклікала пытаньні і давала адказы — у самых цікавых публікацыях Свабоды за апошнія сем дзён — глядзіце і чытайце.

Тур, расамаха, лясны кот, хахуля. Расказваем пра зьніклых беларускіх жывёлаў, якім сёлета прысьвяцілі маркі

19 траўня ў Беларусі паступілі ў продаж новыя паштовыя маркі, прысьвечаныя дзікім жывёлам, што зьніклі на тэрыторыі краіны. Тур, хахуля, расамаха, дзікі лясны кот — іх больш не сустрэць у беларускіх лясах, і гэта павінна нагадаць, што варта берагчы прыроду і ставіцца да яе з павагай.

Выйшла кніга пра гісторыю футболу на Аршаншчыне, аўтар якой прапануе называць гэтую гульню «ножным шпурляком»

Аўтар кнігі Арцём Сізінцаў ўжывае адметныя спартовыя тэрміны, узятыя з даробку выбітных беларускіх мовазнаўцаў. Ён расказаў Свабодзе, як шукаў матэрыял і чаму карыстаўся арыгінальнай спартовай лексыкай.

«Ты ня зьехаў, каб жыць за мяжой, — ты зьехаў, каб вярнуцца дадому». Сьвятлана Ціханоўская — пра праблемы беларусаў у вымушанай міграцыі

У інтэрвію праграме «Настоящее Время. Балтия» Сьвятлана Ціханоўская распавяла пра тое, як жыць «чалавеку без радзімы» і як яна і яе каманда абараняюць правы тысяч іншых беларусаў, якія таксама былі вымушаныя зьехаць з краіны з-за рэжыму Лукашэнкі і жывуць за мяжой.